ในยุคที่โลกกำลังเร่งลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก กลไกทางการเงินอย่าง คาร์บอนเครดิต (Carbon Credit) และ ใบรับรองพลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy Certificate: REC) กลายเป็นเครื่องมือสำคัญที่โรงงานและองค์กรต้องใช้เพื่อลดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม และรักษาความสามารถในการแข่งขัน โดยเฉพาะกับตลาดส่งออกที่ต้องเจอกับมาตรการ CBAM ของสหภาพยุโรป
แนวโน้มราคาคาร์บอนเครดิต (Carbon Credit Price Trends)
ตลาดโลก: ราคาคาร์บอนเครดิตในตลาด Compliance (เช่น EU ETS) มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ เฉลี่ย 70–90 ยูโร/ตัน CO₂e ในปี 2024 และมีการคาดการณ์ว่าอาจแตะ 100 ยูโร/ตัน ภายในไม่กี่ปี
ตลาดไทย (T-VER): ราคาคาร์บอนเครดิตในประเทศยังค่อนข้างต่ำ (50–150 บาท/ตัน CO₂e) แต่แนวโน้มจะสูงขึ้นเมื่อมีการบังคับใช้ CBAM และกฎ ESG จากนักลงทุนต่างชาติ
- ปัจจัยขับเคลื่อนราคา:
- การเข้มงวดของกฎหมายสิ่งแวดล้อม
- ความต้องการซื้อจากบริษัทใหญ่ (Scope 1, 2, 3 Emission)
- ความนิยมของสินค้า Low Carbon
แนวโน้มราคา REC (Renewable Energy Certificate)
- ตลาดโลก: REC เป็นใบรับรองว่าไฟฟ้าที่ใช้มาจากพลังงานสะอาด ราคาขึ้นกับ Supply & Demand ของพลังงานหมุนเวียน
- เอเชียและไทย: คาดว่าราคาเฉลี่ย REC จะอยู่ที่ 60-70 บาทต่อหน่วย แต่มีแนวโน้มสูงขึ้น หากสัดส่วนการใช้ไฟฟ้าสะอาดกลายเป็น “เงื่อนไขการส่งออก”
- ความแตกต่างจากคาร์บอนเครดิต: REC เน้นยืนยัน แหล่งไฟฟ้าสะอาด ส่วนคาร์บอนเครดิตใช้ชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจก
ผลกระทบต่อ Capex ของโรงงานไทย (เงินลงทุน – Capital Expenditure)
- ต้องลงทุนระบบพลังงานสะอาด: เช่น Solar Rooftop, Boiler Biomass, หรือ Geothermal Heat Pump
- ลงทุนระบบวัดและรายงาน: Carbon Monitoring System / Energy Management System เพื่อยืนยันข้อมูลต่อผู้ซื้อหรือ CBAM
- แนวโน้ม: Capex จะสูงขึ้นในระยะสั้น แต่ช่วยลดการพึ่งพาคาร์บอนเครดิตในอนาคต
ผลกระทบต่อ Opex ของโรงงานไทย (ต้นทุนดำเนินงาน – Operating Expenditure)
- ต้นทุนพลังงาน: หากยังใช้ฟอสซิล Opex จะสูงขึ้นเพราะต้องซื้อคาร์บอนเครดิตจำนวนมาก
- ต้นทุนการซื้อ REC: โรงงานที่ไม่สามารถผลิตไฟฟ้าสะอาดเอง ต้องซื้อ REC เสริมเพื่อยืนยันการใช้ Green Power
- ต้นทุนที่ลดลงได้: หากลงทุนพลังงานสะอาดตั้งแต่ต้น Opex จะลดลงระยะยาว (ค่าไฟต่ำ + ลดภาระซื้อคาร์บอนเครดิต/REC)
กลยุทธ์โรงงานไทยควรทำ
- ลงทุนในพลังงานสะอาด: เช่น Solar + Geothermal + Biomass เพื่อให้ได้ไฟฟ้าและไอน้ำสะอาด
- ผสมผสาน Capex & Opex: วางแผนลงทุนระบบที่ช่วยลดค่าใช้จ่ายในอนาคต
- ทำ Carbon & Energy Roadmap: ตั้งเป้าลดคาร์บอนและวางเส้นทาง Net Zero
- สร้างรายได้เสริม: หากลดการปล่อยเกินเป้าหมาย สามารถขายคาร์บอนเครดิตหรือ REC ได้
สรุป
ราคาคาร์บอนเครดิตและ REC กำลังเป็น “ตัวกำหนดเกมการแข่งขันใหม่” ของโรงงานไทย โรงงานที่ปรับตัวช้าอาจเผชิญต้นทุน Capex และ Opex สูงขึ้นเรื่อย ๆ แต่ผู้ที่ลงทุนล่วงหน้าใน ไฟฟ้าสีเขียว–ความร้อนจาก Geothermal–ระบบจัดการพลังงาน จะได้เปรียบทั้งด้านต้นทุนและภาพลักษณ์ในตลาดโลก
