แนวคิด “24/7 Carbon‑Free Energy” (24/7 CFE) คือการจัดหาพลังงานไฟฟ้าที่มาจากแหล่งปราศจากคาร์บอนให้ครอบคลุมทุกชั่วโมงของทุกวัน ตลอดทั้งปี ไม่ใช่เพียงการชดเชยพลังงานสะอาดแบบรายปี (annual matching) ตามที่ปฏิบัติกันทั่วไป แต่เป็นการทำให้ทุกกิโลวัตต์‑ชั่วโมงที่ใช้ในแต่ละชั่วโมงมาจากพลังงานสะอาดจริง ๆ
แนวทางนี้ถูกผลักดันโดยองค์กรระดับโลก เช่น Google และ UN ซึ่งมองว่าเป็นก้าวสำคัญต่อการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในภาคไฟฟ้า เพราะจะช่วยกระตุ้นให้เกิดการลงทุนในเทคโนโลยีพลังงานหมุนเวียนที่สามารถผลิตไฟฟ้าได้อย่างสม่ำเสมอหรือมีระบบกักเก็บพลังงานรองรับ เช่น กลุ่มพลังงานหมุนเวียน พลังงานลม‑แสงอาทิตย์ควบคู่แบตเตอรี่ พลังงานน้ำแบบสูบกลับ (Pumped Storage) รวมถึงโรงไฟฟ้าชีวมวลและขยะที่เดินเครื่องได้ต่อเนื่อง
เหตุผลที่ 24/7 CFE สำคัญกว่าการชดเชยแบบรายปี
- ลดคาร์บอนได้ตรงจุดกว่า: การใช้พลังงานหมุนเวียนให้ตรงกับช่วงเวลาที่มีการใช้ไฟฟ้าจริง ช่วยลดการพึ่งพาโรงไฟฟ้าฟอสซิลที่ต้องเดินเครื่องในช่วง Demand สูง และลดค่า Emission ได้จริง ไม่ใช่แค่ตัวเลขชดเชย
- กระตุ้นเทคโนโลยีจัดเก็บพลังงาน: ทำให้ตลาดต้องพัฒนาโซลูชันกักเก็บพลังงาน (Battery Storage) และพลังงานหมุนเวียนประเภท Firm Renewable ให้มากขึ้น
- สร้างความโปร่งใส: ผู้บริโภคพลังงานสามารถตรวจสอบได้ว่าพลังงานที่ใช้ในแต่ละชั่วโมงมาจากแหล่งปลอดคาร์บอนจริง ผ่านระบบติดตามแบบเรียลไทม์ เช่น Blockchain หรือแพลตฟอร์มข้อมูลพลังงาน
สถานการณ์ 24/7 CFE ในไทย
คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) ได้ชูโมเดล 24/7 Carbon‑Free Energy เป็นหนึ่งในทางเลือกสำคัญเพื่อบรรลุเป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอนของประเทศภายในปี 2050 โดยบทความบนเว็บไซต์ กกพ. (ERC) ระบุว่าแนวคิดนี้สอดรับกับนโยบาย “RE100” และ “Net Zero” ของภาคเอกชนไทยที่ต้องการใช้ไฟฟ้าสะอาดเต็มรูปแบบ การพัฒนาโครงข่ายอัจฉริยะ (Smart Grid) และตลาดซื้อขายพลังงานไฟฟ้าแบบเรียลไทม์ (Spot Market) จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อการทำให้ 24/7 CFE เกิดขึ้นจริง
ธุรกิจจะเริ่มต้นอย่างไร?
- ทำ Energy Audit แบบรายชั่วโมง: รวบรวมข้อมูลใช้ไฟฟ้าทุกชั่วโมงเพื่อประเมินช่องว่าง (Gap) ระหว่าง Demand กับพลังงานสะอาดที่จัดหาได้
- จับคู่สัญญาพลังงานกับผู้ผลิต (PPA): เลือกทำสัญญาซื้อไฟฟ้าจากแหล่งหมุนเวียนหลายประเภทที่ผลิตไฟฟ้าในช่วงเวลาต่างกัน เพื่อลดความผันผวน
- ลงทุนในระบบกักเก็บพลังงาน: แบตเตอรี่หรือรูปแบบกักเก็บอื่น ๆ เพื่อสำรองไฟฟ้าสะอาดให้เพียงพอช่วงพีกโหลด
- ใช้แพลตฟอร์มติดตามแบบเรียลไทม์: ตรวจสอบและยืนยันการใช้พลังงานปลอดคาร์บอน รายชั่วโมงบนแดชบอร์ดหรือ API ที่เชื่อถือได้
- เข้าร่วมตลาด REC / I‑REC: ซื้อใบรับรองพลังงานหมุนเวียนให้ครอบคลุมชั่วโมงที่ยังขาดไฟฟ้าสะอาดจนกว่าจะลงทุนระบบกักเก็บได้ครบ
ประโยชน์ที่ได้รับ
- ลดต้นทุนระยะยาว: พลังงานหมุนเวียนมีต้นทุนผันแปรต่ำ ลดความเสี่ยงด้านราคาพลังงานในอนาคต
- เพิ่มโอกาสการเข้าถึงตลาดสากล: หลายประเทศตั้งเงื่อนไข CO₂ Embodied ในสินค้า ทำให้ผู้ผลิตที่ใช้ 24/7 CFE ได้เปรียบ
- ยกระดับแบรนด์: แสดงความมุ่งมั่นด้าน ESG และเป็นผู้นำด้านนวัตกรรมพลังงานสะอาด
สรุป
24/7 Carbon‑Free Energy ไม่ได้เป็นเพียงเทรนด์ แต่คือก้าวถัดไปสู่ระบบพลังงานไฟฟ้าที่ปราศจากคาร์บอนอย่างสมบูรณ์ ธุรกิจที่เริ่มต้นปรับตัวตั้งแต่วันนี้จะได้เปรียบทั้งด้านต้นทุน ความยั่งยืน และชื่อเสียงในตลาดโลก
