ภาพรวมระบบไฟฟ้าไทยปัจจุบัน
- ก๊าซธรรมชาติมีสัดส่วนสูงสุดที่ 58.0% ของปริมาณการผลิตไฟฟ้าทั้งหมดในปี 2566 รองลงมาคือ ถ่านหิน มีสัดส่วน 13.6% พลังน้ำขนาดใหญ่ 3.0% น้ำมัน 0.4% และการนำเข้าจากประเทศเพื่อนบ้าน 14.7% โรงไฟฟ้าที่ใช้เชื้อเพลิงจากพลังงานหมุนเวียน ได้แก่ ชีวมวล ก๊าซชีวภาพ ขยะ แสงอาทิตย์ ลม และพลังน้ำขนาดเล็ก มีสัดส่วนรวมกัน 10.4% ของปริมาณการผลิตไฟฟ้าทั้งหมดในปี 2566 Krungsri.com
- ร่างแผน PDP 2024-2037 ได้เพิ่มสัดส่วนพลังงานสะอาดมากขึ้น จากเดิมเป้าหมายการผลิตไฟฟ้าด้วยพลังงานสะอาดอยู่ที่ 36 เปอร์เซ็นต์ เป็น 51 เปอร์เซ็นต์ภายในปีค.ศ. 2037 https://tdri.or.th/2024/07/review-pdp2024-news/
(*สัดส่วนพลังงานสะอาด 51% สัมพันธ์กับบทความ “ปลดล็อคศักยภาพ พลังงานความร้อนใต้พิภพของประเทศไทย”)
พลังงานหมุนเวียนคืออะไร
พลังงานหมุนเวียนหมายถึงพลังงานจากแหล่งธรรมชาติที่เติมเต็มได้ เช่น
พลังงานแสงอาทิตย์, ลม, ชีวมวล, พลังน้ำ, และพลังงานความร้อนใต้พิภพ — ทั้งหมดนี้ปล่อยคาร์บอนต่ำและลดการนำเข้าพลังงานฟอสซิล
ข้อดีสำคัญของพลังงานหมุนเวียน
| ประโยชน์ | รายละเอียด |
| ลดภาระนำเข้าเชื้อเพลิง | ไทยใช้นำเข้าก๊าซ LNG เพิ่มขึ้นทุกปี • RE ช่วยประหยัดเงินตราต่างประเทศ |
| เสถียรภาพราคา | แหล่งธรรมชาติไม่มีต้นทุนเชื้อเพลิง ทำสัญญาไฟระยะยาวได้ |
| สร้างงานท้องถิ่น | โซลาร์-ฟาร์ม ชีวมวล ออนเซ็น ฯลฯ สร้าง > 35,000 ตำแหน่งงาน |
| คุณภาพอากาศ | ลด NOx, SO₂ และฝุ่น PM 2.5 โดยเฉพาะในภาคอุตสาหกรรม |
| ยกระดับภาพลักษณ์ ESG | รองรับมาตรการ CBAM และดึงดูดการลงทุนสีเขียว |
บทบาท “พลังงานความร้อนใต้พิภพ” ในพอร์ตพลังงานหมุนเวียน
- Baseload 24 ชม. ต่างจากลม-แดดที่ผันผวน
- ใช้พื้นที่น้อยกว่าโซลาร์ ~90 %/MW (“Small land footprint”)
- ระบบ Closed-loop ไม่ต้องใช้เชื้อเพลิงเติม (“No feedstock”) ค่า Opex ต่ำ
- เสริมเสถียรภาพกริดและช่วย Data Center บรรลุ 24/7 CFE
Roadmap พลังงานหมุนเวียนสู่ ปี 2037
| ช่วงเวลา | โครงการ & สัดส่วนกำลังผลิตใหม่ |
| 2024 – 2026 | ผลักดัน โซลาร์รูฟ + Direct PPA ของภาคเอกชนรวม ≈ 2 GW • ครม. เห็นชอบคำสั่งกระทรวงอุตฯ ยกเลิกขั้นตอนขออนุญาตติดตั้งโซลาร์รูฟ และ ERC เปิดให้ทำ Direct PPA รวม 2,000 MW (Energytrend.com) |
| 2025 – 2030 | ดำเนินการจัดหาลม (Many positive policies in Thailand, another 2GW of projects approved – EnergyTrend) 5.3 GW** (ตาม PDP 2024) • กระทรวงพลังงานระบุใน PDP 2024 ว่าจะเพิ่มลมใหม่ 5,345 MW และคาดให้ ล็อตแรก ~1 GW เข้าระบบราว 2030 (COD) |
| 2026 – 2030 | รวมกำลังผลิต พลังงานหมุนเวียน ≥ 36 % ของไฟฟ้าทั้งระบบ (เป้า PDP 2024) และยกระดับเป็น ≥ 51 % ด้วยแผน NEP 2024 ที่อยู่ระหว่างปรับปรุง (Thailand’s alternative energy chief unveils 51% renewable power plan) |
สรุป
การเพิ่มสัดส่วน พลังงานหมุนเวียน คือทางเลือกเดียวที่ตอบโจทย์ พลังงานมั่นคง–ต้นทุนแข่งขัน–สังคมคาร์บอนต่ำ ในระยะยาว โดยเฉพาะเมื่อผนวกพลังงานความร้อนใต้พิภพเข้าไปเป็นไฟฟ้าฐาน 24 ชั่วโมง ไทยจึงพร้อมก้าวสู่เป้าหมาย Carbon Neutrality 2050 และ Net-Zero 2065 ได้อย่างเป็นรูปธรรม
